مقالات
قهوه فشار خون را بالا میبرد یا پایین؟
همانطور که میدانید قهوه، نوشیدنی محبوبی است که میلیونها نفر در سراسر جهان هر روز صبح برای شروع روز خود از آن استفاده میکنند.
اما همیشه یک پرسش رایج ذهن بسیاری از افراد را درگیر میکند “قهوه فشار خون را بالا میبرد یا پایین؟”
برخی میگویند قهوه باعث افزایش فشار خون میشود، در حالی که عدهای معتقدند نوشیدن منظم قهوه ضرری ندارد یا حتی مفید است. در این مقاله قصد داریم این موضوع را بررسی کنیم تا بدانیم واقعاً قهوه برای بدن ما چه میکند.
تأثیر قهوه بر فشار خون
قهوه حاوی مادهای فعال به نام کافئین است. کافئین یک محرک طبیعی است که با تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی باعث افزایش انرژی، تمرکز و هوشیاری میشود. اما در کنار این اثرات مثبت، کافئین میتواند باعث افزایش موقتی فشار خون نیز بشود.
طبق تحقیقات علمی، پس از نوشیدن قهوه 15 الی 30 دقیقه بعد، فشار خون شروع به بالا رفتن میکند. این حالت ممکن است تا 2 الی 3 ساعت ادامه پیدا کند.
علت این اتفاق این است که کافئین با مسدود کردن اثر یک ماده شیمیایی به نام آدنوزین (که باعث گشاد شدن رگها میشود) موجب انقباض عروق خونی و در نتیجه افزایش فشار خون میگردد.
در واقع، این افزایش فشار خون موقتی و گذراست و در بیشتر افراد سالم خطرناک نیست. اما در افرادی که زمینه بیماری قلبی یا فشار خون بالا دارند، همین افزایش موقتی میتواند مهم باشد.

آیا افزایش فشار خون ناشی از قهوه خطرناک است؟
برای بیشتر افراد سالم، نوشیدن ۱ تا ۲ فنجان قهوه در روز باعث مشکل خاصی نمیشود زیرا این افزایش فشار خون معمولاً خفیف و موقتی است و بدن پس از مدتی به آن عادت میکند. اما برای کسانی که سابقهی فشار خون بالا دارند، داروهای خاص قلبی مصرف میکنند یا دچار اضطراب و تپش قلب هستند، مصرف زیاد قهوه میتواند خطرناک باشد.
کافئین ممکن است باعث تپش قلب، احساس بیقراری، سرگیجه یا افزایش ناگهانی فشار خون شود. در چنین شرایطی، توصیه می شود خرید قهوه بدون کافئین یا قهوه ملایمتر را مد نظر قرار داد.
قهوه چه فوایدی دارد؟
قهوه فقط یک نوشیدنی انرژیزا نیست؛ در واقع منبعی از آنتیاکسیدانها و ترکیبات مفید برای بدن است. اگر در حد تعادل مصرف شود، میتواند فواید زیادی داشته باشد:
۱. افزایش تمرکز و عملکرد ذهنی
یکی از اصلیترین دلایل محبوبیت قهوه در سراسر دنیا، افزایش تمرکز و عملکرد ذهنی است. کافئین موجود در قهوه با مسدود کردن گیرندههای آدنوزین در مغز باعث میشود احساس خستگی کاهش پیدا کند. آدنوزین مادهای شیمیایی است که در طول روز در مغز تجمع پیدا کرده و موجب خستگی و خوابآلودگی میشود. وقتی کافئین مانع اثر آن میشود، نتیجهاش افزایش هوشیاری، تمرکز و انرژی ذهنی است.
مطالعات علمی نشان دادهاند که نوشیدن مقدار متعادل قهوه:
-
سرعت واکنش مغز را بالا میبرد،
-
حافظه کوتاهمدت را تقویت میکند،
-
و دقت در انجام کارها را افزایش میدهد.
به همین دلیل بسیاری از افراد، مخصوصاً کارمندان، دانشجوها و رانندگان، قبل از شروع کار یا مطالعه، یک فنجان قهوه مینوشند تا تمرکزشان بالا برود. البته مصرف بیش از اندازه هم میتواند اثر معکوس داشته باشد و باعث بیقراری یا اضطراب شود، پس تعادل همیشه مهم است.
برای تجربه واقعی این فواید، خرید قهوه باکیفیت مثل قهوه نروآمور کافی کیش توصیه میشود.
۲. کمک به چربیسوزی
کافئین یکی از معدود ترکیبات طبیعی است که بهطور علمی ثابت شده سرعت متابولیسم بدن را بالا میبرد. به همین دلیل است که در بسیاری از مکملهای لاغری یا چربیسوز، از کافئین بهعنوان ترکیب اصلی استفاده میشود.
وقتی شما قهوه مینوشید:
-
دمای بدن کمی بالا میرود،
-
سوختوساز بدن افزایش پیدا میکند،
-
و بدن شما شروع به سوزاندن چربی ذخیرهشده برای تولید انرژی میکند.
در واقع کافئین با تحریک سیستم عصبی، باعث میشود چربیها تجزیه شده و به جریان خون وارد شوند تا بهعنوان منبع انرژی مصرف شوند.
البته این اثر در افرادی که بهصورت روزانه و زیاد قهوه مینوشند ممکن است به مرور کاهش پیدا کند، چون بدن به کافئین عادت میکند.
بهترین حالت برای بهرهمندی از اثر چربیسوزی قهوه این است که آن را:
-
۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از ورزش بنوشید،
-
و از افزودن شکر یا خامه زیاد به آن خودداری کنید.

۳. کاهش خطر ابتلا به برخی بیماریها
قهوه فقط برای افزایش انرژی نیست؛ بلکه یک منبع غنی از آنتیاکسیدانهای طبیعی است.
آنتیاکسیدانها موادی هستند که از بدن در برابر آسیب رادیکالهای آزاد (مولکولهایی که باعث پیری سلولی و بیماری میشوند) محافظت میکنند.
تحقیقات متعددی در سالهای اخیر نشان دادهاند که مصرف منظم قهوه (۲ تا ۳ فنجان در روز) میتواند خطر ابتلا به برخی بیماریهای مزمن را کاهش دهد، از جمله:
دیابت نوع ۲
کافئین و ترکیبات پلیفنولی موجود در قهوه باعث افزایش حساسیت بدن به انسولین میشوند. در نتیجه، قند خون بهتر کنترل شده و خطر ابتلا به دیابت کاهش مییابد.
آلزایمر و پارکینسون
دو بیماری شایع در سالمندان هستند که با تخریب سلولهای عصبی در مغز مرتبطاند.
کافئین و آنتیاکسیدانهای قهوه با محافظت از سلولهای عصبی، میتوانند خطر ابتلا به این بیماریها را تا ۶۰٪ کاهش دهند.
بیماریهای کبدی
مصرف منظم قهوه با کاهش التهاب و جلوگیری از تجمع چربی در کبد، میتواند خطر ابتلا به بیماریهایی مثل کبد چرب و سیروز را کاهش دهد.
بنابراین، برخلاف تصور بعضی افراد، قهوه نهتنها مضر نیست بلکه در حد متعادل، خاصیت محافظتی برای بدن دارد.
۴. بهبود خلقوخو
یکی از اثرات فوری قهوه، ایجاد احساس انرژی و شادی است.
کافئین با تحریک سیستم عصبی مرکزی باعث افزایش ترشح دوپامین، سروتونین و نوراپینفرین در مغز میشود. همان هورمونهایی که بهعنوان هورمونهای شادی و آرامش شناخته میشوند.
وقتی این هورمونها افزایش مییابند، احساس خستگی، کسالت و حتی افسردگی موقت کاهش پیدا میکند.
به همین دلیل است که بسیاری از افراد بعد از نوشیدن یک فنجان قهوه، احساس روحیه بهتر و تمرکز بیشتر دارند.
مطالعات نشان دادهاند افرادی که روزانه بهطور متعادل قهوه مینوشند، در مقایسه با کسانی که قهوه نمینوشند، کمتر دچار افسردگی و استرس میشوند.
اما باید دقت کرد که زیادهروی در مصرف قهوه ممکن است نتیجه معکوس بدهد؛ یعنی افزایش اضطراب، تحریکپذیری و بیخوابی. بنابراین، نوشیدن ۲ تا حداکثر ۳ فنجان در روز مقدار مناسبی برای بهرهبردن از اثرات مثبت آن است.

قهوه برای چه کسانی مضر است؟
در حالی که قهوه برای بیشتر افراد مفید و بیخطر است، برخی افراد باید در مصرف آن احتیاط بیشتری داشته باشند و با پزشک خود مشورت کنند. در ادامه، گروههایی را معرفی میکنیم که قهوه برای آنها میتواند مضر باشد .
۱. افراد مبتلا به فشار خون بالا
کافئین باعث انقباض عروق و در نتیجه افزایش فشار خون میشود. در افرادی که فشار خون بالا دارند، حتی یک فنجان قهوه ممکن است فشار را بهطور قابل توجهی افزایش دهد.
بهتر است این افراد فشار خون خود را قبل و بعد از نوشیدن قهوه اندازه بگیرند تا واکنش بدنشان را بشناسند.
۲. افراد مضطرب یا دچار بیخوابی
کافئین فعالیت سیستم عصبی را افزایش میدهد. بنابراین افرادی که مستعد اضطراب، استرس یا بیخوابی هستند، بهتر است مصرف قهوه را محدود کنند.
نوشیدن قهوه بعد از ساعت ۴ عصر میتواند خواب شبانه را مختل کند.

۳. زنان باردار و شیرده
در دوران بارداری، کافئین از طریق جفت وارد جریان خون جنین میشود.
تحقیقات نشان میدهد که مصرف زیاد قهوه در این دوران ممکن است با خطر سقط جنین یا وزن پایین نوزاد در زمان تولد مرتبط باشد.
بنابراین زنان باردار باید مصرف قهوه را به کمتر از یک فنجان در روز کاهش دهند.
۴. افراد مبتلا به مشکلات گوارشی
قهوه خاصیت اسیدی دارد و میتواند باعث افزایش ترشح اسید معده شود.
در نتیجه افرادی که دچار ریفلاکس معده، زخم معده یا سوزش سر دل هستند، ممکن است پس از نوشیدن قهوه احساس ناراحتی کنند.
در این موارد بهتر است از قهوه ملایمتر یا بدون کافئین استفاده شود.
۵. افراد با بیماریهای قلبی یا تپش قلب
کافئین میتواند باعث افزایش ضربان قلب شود. اگر دچار آریتمی یا تپش قلب هستید، مصرف زیاد قهوه ممکن است وضعیت شما را بدتر کند.
در این شرایط بهتر است قهوه را با مشورت پزشک مصرف کنید.

آیا قهوه فشار خون را پایین میآورد؟
برخی از افراد تصور میکنند قهوه ممکن است در طولانیمدت باعث کاهش فشار خون شود.
اما تحقیقات علمی نشان میدهد که این اثر بیشتر به عادت بدن به کافئین مربوط است.
وقتی فرد بهطور مداوم قهوه مینوشد، بدنش نسبت به اثرات کافئین مقاوم میشود، بنابراین افزایش فشار خون کمتر دیده میشود.
با این حال، هیچ مدرک علمی قطعی وجود ندارد که قهوه بتواند فشار خون را پایین بیاورد.
در واقع، تأثیر قهوه در این زمینه به ژنتیک و شرایط جسمی هر فرد بستگی دارد.
توضیح نهایی
قهوه نوشیدنی خوشعطری است که اگر بهاندازه مصرف شود، میتواند بخشی از سبک زندگی سالم باشد.
اما زیادهروی در آن ممکن است به فشار خون بالا، اضطراب و مشکلات خواب منجر شود.
| وضعیت فرد | تأثیر قهوه بر فشار خون |
|---|---|
| افراد سالم | افزایش موقتی و بیخطر |
| افراد با فشار خون بالا | افزایش محسوس و گاهی خطرناک |
| افراد عادتکرده به قهوه | اثر کمتر و کنترلشدهتر |
| زنان باردار یا شیرده | نیاز به محدودیت مصرف |
| افراد مضطرب یا بیخواب | احتمال تشدید علائم |
سخن آخر
در نهایت قهوه نوشیدنیای است که میتواند تمرکز، انرژی و روحیه شما را تقویت کند، اما اثر آن بر فشار خون به میزان مصرف و شرایط بدنی هر فرد بستگی دارد.
افرادی که فشار خون بالایی دارند بهتر است مصرف خود را محدود کنند و همیشه تعادل را رعایت نمایند. برای افراد سالم، ۱ تا ۲ فنجان قهوه در روز میتواند شروعی عالی برای یک روز پرانرژی باشد.
با این حال اگر دنبال طعم واقعی و کیفیت بینظیر قهوه هستید، ما به شما قهوه های نروآمور کافی کیش را پیشنهاد میکنیم.
دانههای قهوه نروآمور با دقت از بهترین مزارع دنیا انتخاب و تازهبرشت میشوند تا هر فنجان، تجربهای بینظیر از عطر و طعم اصیل قهوه باشد.






